NOT 10 : İDARİ YARGIDA VERİLEN İPTAL KARARLARININ VEYA YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARLARININ HUKUKİ SONUCU ;
İptal kararları dava konusu işlemi hiç tesis edilmemiş kılan ve önceki hukuki durumun geri gelmesini sağlayan kararlardır. Eğer bireysel bir idari işlem iptal edilmiş ise idare, bireyin eski hukuki durumunu kazanması için gereken işlemleri yapmakla yükümlüdür; Düzenleyici bir işlem iptal edilmiş ise, ortada hukuken doldurulması zorunlu bir boşluk oluşmadıkça, verilen yargı kararı idarenin herhangi bir uygulama işlemine gerek kalmaksızın hukuki sonuçlarını ortaya koyar, başka bir anlatımla iptal edilen düzenleyici işlemin uygulanabilirlik ( icrailik ) niteliği son bulur ve işlemin yapılmasından önceki hukuki durum yürürlük kazanır. Örneğin herhangi bir tüzük veya yönetmeliğin belli bir maddesini kaldıran veya değiştiren bir tüzük veya yönetmelik için iptal kararı verilmiş ise ( Danıştay 16. Dairesinin 2015/18634 sayılı yönetmelik yürütmeyi durdurma kararında olduğu gibi ) değişiklik yapan hüküm uygulanmaz ve değiştirilen hüküm yürürlükte kalır.
İdari yargıda iptal kararları ( ve buna bağlı olarak yürütmenin durdurulması kararları ), dava konusu işlemin tesis edildiği andan itibaren hukuki sonuç doğurduklarından, bir düzenleyici işlemi kaldıran veya değiştiren yeni bir düzenleyici işlemin idari yargı yerince iptal edilmesi ( veya yürütülmesinin durdurulması ) halinde, eski düzenleyici işlem hiç değiştirilmemiş ve kaldırılmamışçasına uygulanma niteliğini sürdürür.
( DANIŞTAY 5. DAİRESİNİN 24.05.1999 GÜN VE 998/4622 E-999/1685 K)
Bir kısım İdare mahkemeleri “…bir düzenleyici işlemi kaldıran veya değiştiren yeni bir düzenleyici işlemin idari yargı yerince iptal edilmesi ( veya yürütülmesinin durdurulması ) halinde, eski düzenleyici işlem hiç değiştirilmemiş ve kaldırılmamışçasına uygulanma niteliğini sürdürür. “ denildiği için 04.04.2015 tarihli değişiklikten önceki eski yönetmeliği dikkate almakta ve eş mazereti nedeniyle yapılan naklen atanma talebinin idarece reddine ilişkin işlemleri doğru ve hukuki saymaktadırlar. Oysa 04.04.2015 tarihli değişikliğin 20. maddesinin son fıkrası hakkında Danıştay 16. Dairesince verilen YD kararı sonrası uygulanması gereken 16.08.2014 tarih ve 29090 sayılı Resmi gazetede yayınlanan “Devlet Memurlarının Yer Değiştirmek Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliktir”. (30.06.2014 gün ve 2014/6578 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile değiştirilen) Çünkü bu yönetmeliğin geçici 5. maddesi ile bu yönetmeliğe aykırı hükümler barındıran tüm yönetmelikler askıya alınmıştır. Dava dilekçelerinizde bu hususa ayrıca vurgu yapmanızda hukuki yararınız bulunmaktadır. Çünkü yönetmeliğin her yanı ile sürekli oynandığı için eskisi hangisi, değişiklik yapan yönetmelik hangisi mahkemenin bunu takip etmesi maalesef olanaklı değildir.